Aye, scheepsmaatjes! Stel je voor: je ligt op de snijtafel en de chirurg tuurt als een ware kapitein door z’n verrekijker, op zoek naar de laatste kankercellen die zich als stiekeme piraten in je lijf verschansen. Dankzij een slimme camera, ontwikkeld door de knappe koppen van de VUB, kan de dokter nu met een derde oog door het weefsel heen kijken – niet alleen wat fel oplicht, maar ook hoelang het blijft schijnen. Zo worden tumoren tijdens de operatie zichtbaar als schatten op een oude schatkaart.
Maar dat is nog niet alles! Onderzoekers als Mark Rijpkema hebben een truc bedacht met ‘tracers’ – chemische speurhonden die zich vastklampen aan kankercellen. Ze hangen er een lichtgevend vlaggetje aan, zodat de tumor oplicht als een glow-in-the-dark sticker in het donker. De chirurg ziet precies waar het kwaad zich verstopt en kan met een speciale camera het zieke weefsel opsporen. Soms zit de tumor diep onder het vet, maar geen nood: de tracer is ook een beetje radioactief, zodat je met een geigerteller het laatste stukje tumor kunt vinden.
Elke soort kanker vraagt om een eigen tracer, want nierkankercellen zijn anders dan die van de dikke darm. Maar als de juiste vlaggetjes zijn aangebracht, kan de chirurg met chirurgische precisie snijden, zonder gezond weefsel overboord te gooien. De operatie duurt misschien een kwartier langer, maar de kans dat er kwaadaardige cellen achterblijven is een stuk kleiner. En dat is goed nieuws voor elke piraat die z’n schip weer wil besturen!
De slimme camera van de VUB combineert klassieke beelden met infrarood en deep learning, zodat de chirurg in real-time het slagveld overziet. Geen ingewikkelde instellingen, gewoon plug & play. Zelfs de moeilijkst zichtbare tumoren worden zo opgespoord, en de kans op fouten daalt als een anker in de diepte.
En wat als de operatie voorbij is? Dan meten de dokters of er nog radioactiviteit in het lijf zit. Is alles weg, dan kan de patiënt opgelucht ademhalen. Zo wordt de kans op overleving groter en hoeven minder gezonde delen van het lichaam te worden weggehaald.
Deze technologische doorbraken zijn niet alleen een zegen voor de patiënt, maar ook voor de chirurg. Ze maken het werk veiliger, sneller en nauwkeuriger. En ze dragen bij aan SDG 3: goede gezondheid en welzijn voor iedereen. Want elke piraat verdient een tweede kans om het avontuur voort te zetten, zonder kwaadaardige stowaways aan boord.
Dus hef het glas op de slimme camera’s en lichtgevende vlaggetjes! Dankzij deze pirateninnovaties wordt de operatiezaal een stuk minder gevaarlijk en varen we samen richting een gezondere toekomst.